Leonardo da Vinci.

       Φανατικοί και μη οπαδοί της επιστήμης, γεια σας!
       Εδώ και λίγες εβδομάδες γίνεται μια έκθεση σε κάποιο πολιτιστικό κέντρο στην πρωτεύουσα για τον Leonardo da Vinci. Με αφορμή λοιπόν αυτό το δρώμενο, σκέφτηκα να μιλήσουμε λίγο για αυτό το φαινόμενο της εποχής της Αναγέννησης.
       Ποιος ήταν λοιπόν ο Leonardo da Vinci; Ε, τι, εγώ θα σας πω; Δηλαδή θέλετε να μου πείτε ότι δεν έχετε φάει ποτέ σοκολατάκι Τζοκόντα με την φάτσα εκείνης της κυρίας στη συσκευασία, που πάει να χαμογελάσει, αλλά είναι και λίγο συγκρατημένη; 

Εικ. 1: Σοκολατάκια Τζοκόντα (Πηγή)

Ε, λοιπόν, αυτή η τύπισσα έκανε διάσημο τον φίλο μας τον Leonardo! Πρόκειται για τον πασίγνωστο πίνακα του, με τον οποίο ασχολούνται χρόνια τώρα οι ειδικοί της τέχνης προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουν τι τελικά θέλει να κάνει η Mona Lisa (ή αλλιώς Τζοκόντα) στο σοκολατάκι...εεε...στον πίνακα εννοώ: Μας κοροϊδεύει; Θέλει να γελάσει, αλλά την αγριοκοιτά κανείς και συγκρατείται; Το παίζει "Κιουρία"; Ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί η ψυχοσύνθεσή της...

Εικ. 2: Mona Lisa (Πηγή)

       Πέρα όμως από την καλλιτεχνική του φλέβα και τα έργα τέχνης που μας άφησε χειροπιαστή (θα καταλάβετε παρακάτω) κληρονομιά, ο Leonardo da Vinci υπήρξε μεγάλος εφευρέτης και επιστήμονας! Εμμμ...μη σας ξεφύγει παραέξω, αλλά ο ίδιος δεν κατάφερε ποτέ να κατασκευάσει κάτι από αυτά που σχεδίασε...Οι ιδέες του όμως ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του και πολλά από τα σκίτσα του υπήρξαν η βάση για πληθώρα τεχνολογικών εφευρέσεων της σύγχρονης εποχής. Ας δούμε δύο από αυτές, που χρησιμοποιούνται σήμερα και ως δραστηριότητες αναψυχής.
       Ο Leonardo από μικρός ενθουσιαζόταν με οτιδήποτε πετούσε. Έτσι, μια μέρα, σου λέει: "Γιατί τα πουλιά πετάνε και μεις οι άνθρωποι δεν μπορούμε;". Και κάθεται και σκιτσάρει ένα πρώιμο αλεξίπτωτο σε σχήμα πυραμίδας, από λινό ύφασμα, με βάση περίπου 7 m και ίσο βάθος, σημειώνοντας ότι αν διατηρηθεί τεντωμένο, μπορεί κάποιος να πηδήξει από οποιοδήποτε μεγάλο ύψος χωρίς να τραυματιστεί. Ευτυχώς, δεν υπάρχει αρχείο θυμάτων από πτώσεις με το αλεξίπτωτο του Leonardo, πολύ απλά διότι…ποτέ δεν κατασκευάστηκε! Δεν έχει σημασία όμως, η σκέψη είναι που μετράει…

Εικ. 3: Σχέδιο αλεξιπτώτου του Leonardo da Vinci (Πηγή)

Ας δούμε πώς λειτουργεί ένα αλεξίπτωτο...
       Η ταχύτητα με την οποία πέφτει ένα σώμα εξαρτάται από δύο παράγοντες: τη δύναμη της βαρύτητας που το έλκει προς τα κάτω και την αντίσταση του αέρα μέσω του οποίου πέφτει. Αν δεν υπήρχε αέρας, το σώμα θα επιτάχυνε κατά την πτώση του ολοένα και περισσότερο μέχρι να προσκρούσει σε κάποια επιφάνεια, π. χ. το έδαφος. Ο αέρας όμως υπάρχει και τείνει να φρενάρει, να επιβραδύνει το σώμα που πέφτει, μέχρι αυτό να αποκτήσει τη λεγόμενη τελική του ταχύτητα. 

Εικ. 4: Επίδραση του αέρα κατά την πτώση με αλεξίπτωτο (Πηγή)

       Για έναν άνθρωπο που εκτελεί ελεύθερη πτώση στην ατμόσφαιρα (από ένα αεροπλάνο για παράδειγμα), αυτή αγγίζει τα 193,1 km/h. Δεν είναι και καμιά ιλιγγιώδης ταχύτητα, αλλά τον πελτέ μια χαρά θα τον φτιάξει, μόλις ο τύπος σκάσει στο έδαφος! Η ιδέα λοιπόν του αλεξιπτώτου έχει να κάνει με τη μείωση της τελικής ταχύτητας του ατόμου, ώστε να καταστεί βιώσιμη μια μακρά πτώση από ψηλά, κοινώς να μη γίνει χαλκομανία στο έδαφος.
       Αυτό εκμεταλλεύονται και κείνοι οι παλαβιάρηδες που πέφτουν ελεύθερα από πολύ μεγάλο ύψος πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, κάνουν πιρουέτες και κωλοτούμπες στον αέρα, πίνουν καφέ και διαβάζουν εφημερίδα και όταν έρθει η ώρα, ανοίγουν το αλεξίπτωτο και προσγειώνονται ζωντανοί.

       Ο Leonardo da Vinci όμως δε χάζευε μόνο τα πουλάκια που πετούσαν. Μαγευόταν και από ένα άλλο στοιχείο της φύσης: το νερό. Σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει τα O. Y. K. (Ομάδες Υποβρύχιων Καταστροφών) της εποχής του, σχεδιάζει το σκάφανδρο, κοινώς έναν πρώιμο εξοπλισμό για scuba diving!

 Εικ. 5: Σκίτσα του καταδυτικού εξοπλισμού του Leonardo da Vinci 

(Πηγή άνω φωτ., Πηγή κάτω φωτ.)

       Η δερμάτινη στολή κατάδυσης ήταν εξοπλισμένη με μια μάσκα σαν τσάντα, η οποία κάλυπτε το κεφάλι του δύτη και είχε γυαλιά, ώστε να μπορεί ο δύτης να δει μέσα στο νερό. Δύο σωλήνες από ζαχαροκάλαμο ήταν προσαρμοσμένοι στη μάσκα, στην περιοχή της μύτης, και συνδέονταν με ένα καταδυτικό κουδούνι από φελλό, το οποίο επέπλεε στην επιφάνεια του νερού. Το άνοιγμα των σωλήνων παρείχε τον αέρα προς το δύτη. Η μάσκα είχε επίσης ένα μπαλόνι που λειτουργούσε με βαλβίδα, έτσι ώστε να φουσκώνει και να ξεφουσκώνει, οπότε ο δύτης μπορούσε ευκολότερα να βυθίζεται ή να ανεβαίνει στην επιφάνεια. Και επειδή τόση ώρα μες τη θάλασσα, μπορεί κάποιο βατραχάνθρωπο να τον έπιανε…ανάγκη για "ψιλό", ο μεγάλος εφευρέτης είχε προβλέψει ένα σακουλάκι για αυτόν ακριβώς το λόγο!
       Μπορεί πλέον οι ειδικές δυνάμεις να χρησιμοποιούν πιο εξελιγμένο εξοπλισμό στις υποβρύχιες επιχειρήσεις τους, ωστόσο το σχέδιο του da Vinci έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς λάτρεις της θαλάσσιας ζωής και του βυθού να εξερευνούν τον θαυμαστό αυτό κόσμο!

Εικ. 6: Εγώ, στο μελλοντικό ενυδρείο μου για χελώνες :p (Πηγή)

       Έαν μετά από όσα διαβάσατε ως τώρα, δεν έχετε πεισθεί να πέσετε με αλεξίπτωτο στο κενό ή να βουτήξετε με σκάφανδρο στα βάθη των ωκεανών, τουλάχιστον...φάτε ένα σοκολατάκι Τζοκόντα. Ο Leonardo να' ναι καλά!